چند وقتی است که کرونا ویروس از مبداء چین به سراسر جهان عزیمت کرده است . متاسفانه کشور ایران جزو بالاترین آمار مبتلا به این ویروس و متعاقب آن جزو سه چهار کشوری است که این بیماری در آن گسترش یافته است .
فارغ از مباحث متعدد بهداشتی و درمانی که این روزها به شدت به مهترین و داغترین موضوع کشور و جهان تبدیل شده است ، موضوع رکود اقتصادی شدید منبعث از این گرفتاری بصورت نرم و خزنده کل اقتصاد کشور را تحت شعاع قرار داده و لازم است که زنگ خطر برای بحران اقتصادی به صدا دربیاید .
مجددا باید عرض کنم که متاسفانه فارغ از ناتوانایی مدیریتی در موضوع درمانی و کنترل این ویروس ، ناتوانایی و بی برنامگی مسئولین درباره بحران اقتصادی ، رکود اقتصادی و فروپاشی کسب و کارها نیز به بلای دیگری است که صدای آن یکی دو ماه دیگر در خواهد آمد .
معلوم نیست که اساسا این کشور دولت و مسئولی دارد یا خیر ؟ چه کسی باید مسائل کلان اقتصادی و یا مهمتر اقتصاد عمومی کشور را تدبیر کند ؟
نفس این سوال بسیار ساده است که مسئول و مامور مدیریت بحران های اینچنینی در کشور چه نهاد و مجموعه است ؟ اما پاسخ به آن با توجه به فرافکنی و عادت مسئولین به بی مسئولیتی ، بسیار دشوار جلوه میکند .
واضح است که هر کشوری ارکان مدیریت مشخصی دارد و برای هر موضوع ، مشکل ، سیاست و برنامه ای ، نهادی مسئولیییت دارد ، پس چرا در کشور حتی مشخص نیست که امروز درباره ی فلان مشکل باید چه کسی پاسخگو باشد ؟
ایران و بهتر بگویم جمهوری اسلامی ایران در طی مدتی که زمام امور کشور را در دست دارد با بحران ها و موضوعات متعددی روبرو شده است . اما کم سابقه و شاید بی سابقه است که خاطره ای را بیاد بیاوریم و برایمان یادآوری بشود که در زمان بحران و موضوعات ، مسئولی را میشناختیم و آمده باشد که آن موضوع خاص را متولی شده باشد .
هنوز معلوم نیست که بالاخره پاسخگوی میلیاردها دلار هزینه بابت گروگانگیری و اشغال سفارت آمریکا چه کسی است ؟ دستآوردش چه بود ؟
هنوز معلوم نیست ادامه جنگ تحمیلی با همه ان قلت هایی که وجود دارد ، آیا لازم بوده و هزینه هایی که داده ایم ، لازم بوده است یا خیر ؟
هنوز معلوم نیست فردی آمد و در دوران مثلا مدیریتش ( چند ماه آخر دولت ) اعلام کرد که 100 سد ساخته ام و آنها افتتاح کرد ، دقیقا کجا هستند ؟
نکته : هر چه مینویسم بیشتر میفهمم که دچار خودسانسوری شدید هستیم . اما با این احوال تا جایی که عقل اجازه بدهد ف سوالات بی پاسخ را میپرسم
هنوز معلوم نیست که چرا تا همین چند سال پیش ما بعنوان یکی از بزرگترین دارندگان منابع نفت و گاز ، بنزین کشور را تولید نمیکردیم و بیشتر آن را وارد میکردیم ؟
هنوز معلوم نیست با چه چیزی خودمان را مقایسه میکنیم ؟ با خودمان . با دیروزمان ؟ با چی و با کی ؟ چطور متصور هستیم در دنیا و روزگاری که میشود شاخص عملکرد و پیشرفت ها در سطح کشورها را به راحتی مقیاس قرار داد ، خودمان را با خودمان مقایسه کنیم و به اشتباهی مهلک تصور کنیم که در حال پیشرفت هستیم ؟
هنوز معلوم نیست اگر سلطان سکه باعث رشد قیمت سکه تا 2 میلیون تومان بوده ، بعد از اعدامش ، کدام سلطان مسئول رشد قیمت تا 6 میلیون تومان میشود ؟
هنوز معلوم نیست ، اگر مجموعه امیرمنصورآریا ، مفسد بزرگ اقتصادی بوده که 2-3 هزار میلیارد تومان پول را در تولید و اشتغال مدیریت کرده ، پس چرا پس از اعدام او ، تمام بنگاههای تحت زعامت او ، به فلاکت کشده شده اند ؟
هنوز معلوم نیست ، اگر سلطان های دیگری که یکی پس از دیگری به اعدام و زندان محکوم شدند ، پس چرا اوضاع مملکت بدون حضور آن سلطان ها هر روز خرابتر و ویرانتر میشود ؟
از این دست سوالات بیشمار است ، اما در این مقاله ، قصد طرح سوال ندارم . فقط میخواهم اعلام کنم که این حادثه ی مهم و خانه خراب کن ( کرونا ویروس ) را مثل موضوعات پیش از این ، نگاه نکنیم .
واقعا مسئول در این مملکت چه کسی است ؟
اوضاع اقتصادی کشور به یمن حضور آقای روحانی بعنوان رئیس جمهور بی خبر و ناآگاه از اغلب امور ، در فضاحت بسر میبرد . اگر بخواهیم اوضاع را همانگونه که این شش هفت سال اداره شده ، پیش ببریم ، اوضاع خیلی پیچیده میشود .
ما عملا دولتی نداریم . یک مادر خرج داریم که از بخت بد ، خرج خودش بیشتر است . فقط صندوقی در اختیارش هست و هر چند وقت یکبار پولی را بیرون میکشد و خرج میکند . بدون تدبیر ، بدون علم ، بدون برنامه و بدون دلیل .
شش هفت سال است که کشور در رکود تورمی شدید سر میکند ، اوضاع کسب و کارها لب مرزی است ، تولید کارخانجاتی که هنوز بسته نشده اند به حداقل خود رسیده اند یا در صورتیکه تولیدی دارند در زیان هستند ، وضعیت اجتماعی و فرهنگی مردم ایران از بابت اعتماد به مسئولین کشور در بدترین حالت خود قرار دارد ، مجلس در اوج ناکارآمدی است ، دولت در اوج بی عرضگی ، قوه قضاییه چند روزی است که از بلای آملی لاریجانی خلاص شده و هنوز خیلی کار دارد که به جایگاه اصلی خودش برگردد . فساد در کشور همه گیر است و… حالا با همه این شرایط خودکرده ، بدلیل بی عرضگی و ناتوانایی مسئولین ، آیا برنامه ای برای خروج کسب و کارها بخاطر حضور این مهمان ناخوانده داریم ؟
تا اینجای کار که کشور در بدیهیات و اولیه های مدیریت بحران گیر کرده است . واقعا مسئولین کشور وقتی به این فکر میکنند که توانایی تهیه ماسک پارچه ای 400 تومانی برای مردم را ندارند ، چه حسی پیدا میکنند ؟
دولت ما چرا همیشه در خواب است تا وقتیکه صدای همه ی مردم دربیاید و آن وقت یک کار بیهوده و بر اساس پروپاگاندای تبلیغاتی و رسانه ای انجام دهد و پس از آن هم اعلام کند ، همینی که هست . هر کسی هم که اعتراض کند ، دشمن کشور و دشمن امنیت کشور شده است !
شاید باید گفت این روش از نگاه مسئولین کاملا درست است . اینقدر اوضاع کشور و نارضایتی از مسئولین کشور زیاد شده است که مثل یک بمب اتمی خطرناک شده . به محض اینکه بخواهد کسی درباره آن نظری بدهد و یا اعتراضی داشته باشد ، کل امنیت و هستی مسئولین به خطر میافتد . پس موضوع از نگاه مسئولین ، باید هم کاملا امنیتی و در حد امنیت ملی تلقی شود .
اما با همه ی این حرفها و شکایاتی که از دولت و مسئولین کشور وجود دارد ، چاره ای بغیر از اعلام و ارائه چند پیشنهاد برای رهایی کسب و کارها از بحران بی سابقه ی منبعث از کرونا ویروس ندارم و بر همین اساس چند پیشنهاد ساده عرض میکنم :
در حال حاضر مشکل و معضل همه ی کسب و کارهای کشور از تولیدی ها ، تجار ، بازرگانان ، مغازه داران ، شرکتهای خدماتی بصورت عام ، شرکتها ، استارتاب ها ، کارخانجات کوچک و بزرگ و … اینست که اوضاع اقتصادی کشور بسیار بحرانی است . درآمدها به حداقل رسیده و هزینه ها به حداکثر ممکن . پیشنهادات من برای رهایی کسب و کارها از بخشی از هزینه های اجباری آنها هست که عملا مستقیما دولت این هزینه ها به آنها تحمیل میکند .
با توجه به همه ی شرایط ، ساده ترین و تدبیر اولیه دولت باید برای این باشد که حداقل وصول هزینه های خود برای چند ماه از دوش کسب و کارها بردارد .
پرداخت فوری مطالبات پیمانکاران و شرکتها
برای شرکتها و کسب و کارهایی که طرف حساب آنها دولت و یا شرکتهای دولتی هستند و مطالباتی را به شرکتهای خصوصی دارند ، خواسته شود در حداقل زمان ممکن نسبت به پرداخت مطالبات پیمانکاران و شرکتهای خصوصی اقدام نمایند تا در پایان سال بتوانند نسبت به پرداخت حقوق و هزینه های پایان سال خود اهتمام داشته باشند .
عدم دریافت اجاره بهای واحدهای دولتی
از دولت و نهادهایی که مالک املاک و دفاتر تجاری و اداری و تولیدی هستند خواسته شود تا نسبت به تخفیف حداکثری برای اخذ اجاره و … املاک خود تصمیم گیری نمایند . تا بخشی از مشکلات مالی بنگاهها و شرکتهایی که مستاجر دولت یا نهادهای حکومتی هستند ، مرتفع شده باشد .
تدابیر مالیاتی برای سال مالی 98
بخشنامه ای از جانب دولت برای واقع نگری رکود بی سابقه ی کسب و کارها و تجارت صادر شود و برای سال مالی آینده و محاسبات مالیات بر درآمد ها ، تخفیفی جدی لحاظ گردد .
عدم دریافت حق بیمه سهم تامین اجتماعی
به سازمان تامین اجتماعی ابلاغ شود تا برنامه ریزی برای عدم دریافت سهم تامین اجتماعی ( حدود 30 درصد از حقوق کارگران و کارمندان شرکتها ) بابت لیست های حقوق اسفند و فروردین را صورت دهد . چراکه شرکتها و کارخانجات عملا در این 2 ماه فقط بر اساس اخلاق و انسانیت ، پرداخت حقوق را برای خود واجب کرده اند و روا نیست از این رفتار انسانی و اخلاقی ، سازمان تامین اجتماعی سهم خواهی کند .
تمهیدات لازم برای رکود کرونایی
درباره مالیات بر حقوق ، مهلت پرداخت ارزش افزوده ، بستن حسابهای پایان دوره شرکتها و… نیز تدابیری اتخاذ شود تا روح همبستگی مردم و ساختار شرکتها ، اشتغال و امثالهم در معرض خطر نباشند .
حرف آخر با مسئولین درباره بحران کرونا ویروس
مسئولین محترم کشور ، نهادهای دولتی و حکومتی ، باید بخشی از گرفتاریهای پیش آمده برای کسب و کارها را به عهده بگیرند . چراکه این بحران یک بحران ملی و همه گیر است . در واقع در این درخواستها و پیشنهادات برای دولت – که امکان تکمیل و تصحیح آن از جانب متخصصین و کارشناسان مفروض است – همگی بر اساس روحیه و رفتار اخلاقی و انسانی ارائه گردیده و عملا دولت در این موارد لازم نیست مبالغی را پرداخت نماید ، بلکه فقط باید از بخشی از درآمدهای خود دست بکشد و اجازه بدهد مشکلات کسب و کارها از اینی که هست بیشتر نشود .
در پایان آرزوی توفیق و پیروزی برای همه ی دست اندکاران مرتبط با بحران کرونا ویروس ، بویژه پزشکان ، پرستاران ، مسئولین بهداشت و درمان کشور دارم و امیدوارم هر چه زودتر با همت ، دقت و رعایت مردم عزیز ایران ، این بحران ریشه کن شود . آمین .